1.
Docker Nedir?
Docker yazılım geliştirme süreçlerini kökten değiştiren açık kaynaklı bir "konteyner" platformudur. Uygulamaları tüm bağımlılıklarıyla birlikte paketleyerek farklı ortamlarda tutarlı çalışmasını sağlayan bu teknoloji, 2013 yılından bu yana milyonlarca geliştirici tarafından kullanılmaktadır. Docker sayesinde "benim bilgisayarımda çalışmıyor" sorunu ortadan kalkar, deployment süreleri önemli ölçüde kısalır ve sunucu maliyetleri önemli ölçüde azalır. Modern yazılım geliştirme dünyasında Docker, son yıllarda en çok konuşulan ve kullanılan teknolojilerden birisi. Peki Docker nedir ne işe yarar? Bu yazıda Docker'ın temellerinden kullanım alanlarına, avantajlarından sanal makinelerle farkına kadar detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Docker uygulamaların geliştirilmesi, test edilmesi ve dağıtılması süreçlerini kolaylaştıran açık kaynaklı bir konteyner platformudur. 2013 yılında Solomon Hykes tarafından tanıtılan bu teknoloji, yazılım dünyasında devrim niteliğinde bir değişim yarattı. Docker ne demek sorusunu daha açık bir şekilde tanımlamak için şu ifadeleri kullanabiliriz; uygulamalarınızı tüm bağımlılıklarıyla birlikte paketleyip, farklı ortamlarda aynı şekilde çalışmasını sağlayan bir konteynerleştirme teknolojisi. Microsoft, IBM, Red Hat gibi teknoloji devlerinin de hızla benimsediği Docker, bugün 7 milyondan fazla uygulamada kullanılmaktadır.
Docker'ın en önemli özelliği, işletim sistemi seviyesinde sanallaştırma yaparak uygulamaları birbirinden izole edilmiş konteynerlerde çalıştırmasıdır. Yani Docker neden kullanılır diye soracak olursanız sistemin aynı sunucu üzerinde yüzlerce hatta binlerce uygulama sorunsuz bir şekilde çalıştırabilme özelliğini işaret edebiliriz.
2.
Docker'ın Avantajları
Docker mimarisinin yazılım dünyasında bu kadar popüler olmasının birçok nedeni vardır. Bu platformun sunduğu avantajları şu şekilde sıralamak mümkün:
- Hız ve Çeviklik: Docker konteynerleri saniyeler içinde başlatılabilir. İşletim sistemini başlatmanız gerekmediği için işlemler son derece hızlıdır.
- Taşınabilirlik: Bir kez oluşturduğunuz konteyner, laptoptan buluta, Windows'tan Linux'a her ortamda aynı şekilde çalışır.
- İzolasyon ve Güvenlik: Her konteyner kendi kaynaklarına sahiptir ve diğer konteynerlerden izole edilmiştir. Bu sayede bir konteynerdeki sorun diğerlerini etkilemez.
- Versiyon Kontrolü: Docker image'ları versiyon olarak belirtir. Bir sorun çıktığında önceki versiyona kolayca geri dönebilirsiniz.
- Kolay Ölçeklendirme: İhtiyaca göre konteyner sayısını artırıp azaltmak son derece kolaydır. Yük arttığında yeni konteynerler başlatabilir, azaldığında durdurabilirsiniz.
- Maliyet Tasarrufu: Sanal makinelere göre çok daha az kaynak tüketimi sayesinde altyapı maliyetlerini önemli ölçüde düşürebilirsiniz.
- Zengin Ekosistem: Docker Hub üzerinde yüz binlerce hazır image bulunur. MySQL, Redis, MongoDB gibi popüler teknolojileri anında kullanmaya başlayabilirsiniz.
3.
Container (Konteyner) Teknolojisi Nedir?
Docker'ı anlamak için öncelikle konteyner kavramını açıklamak gerekir. Konteyner, bir uygulamanın çalışması için gereken tüm bileşenleri içeren izole edilmiş bir çalışma platformudur. Bu platform sayesinde yazılımlar farklı işletim sistemleri (Windows, Linux, vb.) üzerinde kolaylıkla çalışabilmektedir. Böylece uygulamalar konteyner sayesinde farklı ortamlarda tutarlı şekildeil çalışabilir. Konteyner bileşenleri şunlardır:
- Uygulama kodu
- Kütüphaneler ve sistem araçları
- Çalışma zamanı bağımlılıkları
- Yapılandırma dosyaları
Konteynerler, sanal makinelerin daha hafif versiyonları olarak düşünülebilir. Ancak sanal makinelerden farklı olarak, konteynerler kendi işletim sistemlerine ihtiyaç duymazlar. Ana bilgisayarın işletim sistemini paylaşırlar ve bu sayede çok daha az kaynak tüketirler. Bir konteynerin boyutu sadece birkaç megabayt olabilir ve saniyeler içinde başlatılabilir Bu özellik, Docker'ı geleneksel sanallaştırma yöntemlerinden çok daha verimli kılar. Konteyner uygulamalarını kolaylıkla dağıtmak ve ölçeklendirmek için güvenli bir orkestrasyon platformu edinmek oldukça önemli. GlassHouse Container as a Service ile konteyner uygulamalarınızın altyapısı bize emanet. Siz uygulamanızı geliştirmeye odaklanın, yapılandırma ve entegrasyon süreçleri GlassHouse ile çok pratik!
4.
Docker'ın Temel Bileşenleri
Docker ekosistemi birçok farklı bileşenden oluşur. Bu bileşenler konteyner platformlarının verimli ve akıcı bir şekilde işlemesinin anahtarıdır. Docker'ın etkin bir şekilde kullanılmasını sağlayan bileşenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Docker Image (Görüntü)
Bir konteyneri oluşturmak için gerekli talimatları içeren salt okunur şablondur. Docker Image'lar katmanlı bir yapıya sahiptir ve her katman belirli bir işlevi yerine getirir.
Docker Container
Image'ın çalışan örneğidir. Bir image'dan binlerce konteyner oluşturulabilir ve her biri birbirinden bağımsız çalışır.
Dockerfile
Bir Docker image'ı oluşturmak için gerekli talimatları içeren metin dosyasıdır. İşletim sistemi, uygulama kodu, kütüphaneler ve yapılandırmalar bu dosyada tanımlanır.
Docker Hub
Docker image'larının depolandığı ve paylaşıldığı merkezi bir platformdur. Bu platformda geliştiriciler kendi image'larını buraya yükleyebilir veya hazır image'ları indirebilir.
Docker Engine
Konteynerleri oluşturan ve çalıştıran temel yazılımdır. İstemci-sunucu mimarisiyle çalışır ve Docker'ın çekirdeğini oluşturur.
Docker Compose
Birden fazla konteynere sahip uygulamaları tanımlamak ve çalıştırmak için kullanılan bir araçtır. YAML dosyaları aracılığıyla tüm servisleri tek komutla başlatmanızı sağlar.
Docker Daemon
Arka planda çalışan ve tüm Docker işlemlerini yöneten servistir. API çağrılarını dinler ve konteynerleri yönetir.
5.
Docker Ne İşe Yarar? Kullanım Alanları
Docker'ın geliştiriciler için birçok farklı kullanım alanı bulunmaktadır. Yazılım geliştirme süreçlerinde görülen kullanım alanları şunlardır:
- Geliştirme Ortamını Oluşturma Ekipteki tüm geliştiriciler aynı Docker image'ını kullanarak özdeş geliştirme ortamlarında çalışabilir. "Benim bilgisayarımda çalışmıyor" sorunu tamamen ortadan kalkar.
- Hızlı Test ve Dağıtım: Uygulamanızı geliştirme ortamında test ettikten sonra, aynı konteyneri test ve production ortamlarına taşıyabilirsiniz. Docker'da geliştirilen uygulamalar farklı ortamlarda tutarlı davranış gösterecektir.
- Mikroservis Mimarisi: Docker, mikroservis mimarilerinde yaygın olarak kullanılan bir teknolojidir. Her mikroservis kendi konteynerinde çalışarak birbirinden bağımsız şekilde geliştirilebilir ve dağıtılabilir.
- CI/CD Pipeline: Sürekli entegrasyon ve sürekli dağıtım süreçlerinde Docker kullanımı, otomasyonu kolaylaştırır ve deployment süresini önemli ölçüde azaltır.
- Bulut ve Hibrit Ortamlar: Docker konteynerleri, farklı bulut sağlayıcıları ve on-premise sunucular arasında kolayca taşınabilir. Bu da satıcıya bağımlılığı azaltır.
- Kaynak Verimliliği: Docker ile tek bir sunucu üzerinde yüzlerce konteyner çalıştırabilirsiniz. Böylece sunucu maliyetlerini önemli ölçüde düşürebilirsiniz.
6.
Docker ve Kubernetes İlişkisi
Docker ve Kubernetes ilişkisi nedir gibi sorular için bu iki kavram arasındaki bağlamı da açıklamadan geçmeyelim. Kubernetes, konteynerleri büyük ölçekte yönetmek için kullanılan açık kaynaklı bir orkestrasyon platformudur. Yani yüzlerce veya binlerce konteyneri nasıl koordine edeceğiniz, ölçeklendireceğiniz ve yöneteceğiniz sorusunun cevabı Kubernetes'tir. Bu platformun temel özellikleri şunlardır:
- Konteynerlerin otomatik dağıtımı ve ölçeklendirmesi
- Başarısız konteynerleri yeniden başlatma
- Yük dengeleme yapabilme
- Talebe göre kaynakları yukarı veya aşağı yönde ölçeklendirme
Kubernetes platformu hakkında detaylı bilgi almak isterseniz Kubernetes Nedir, Ne İşe Yarar? adlı yazımızı inceleyebilirsiniz.
